Lokale partijen nog steeds financieel achtergesteld

Paginagrote advertenties van landelijke politieke partijen in de krant, spotjes op de radio, televisie en campagnes op social media: wie betaalt dat? Terwijl lokale partijen geen financiële ondersteuning ontvangen voor hun verkiezingscampagne, profiteren landelijke partijen lokaal van de 25 miljoen euro overheidssubsidie die beschikbaar is. Alleen landelijke partijen die zitting hebben in de Eerste en Tweede kamer komen hiervoor in aanmerking. De lokale partijen staan hierdoor op achterstand: alle financiële lasten zoals voor het campagnevoeren moeten door kandidaten van deze partijen zélf opgebracht worden. Ook omvangrijke giften, zoals aan landelijke partijen, blijven op lokaal niveau meestal uit.
Gelikte paginagrote advertenties van landelijke partijen in huis-aan-huisbladen en andere dure reclamevormen, worden in feite op kosten van onze belastingcenten gefinancierd. De miljoenensubsidie voor landelijke partijen wordt immers door de overheid betaald. In het kader van de veel beloofde transparantie zou het de landelijke partijen sieren als ze hierover open zouden rapporteren op hun websites. Dat gebeurt echter niet. 

Daarnaast profileren landelijke kopstukken zich bij lokale verkiezingen en worden professionele PR- bureaus ingezet om stemmen te winnen.
Lokale partijen doen het allemaal zelf! Verzoeken om de subsidieregeling uit te breiden en lokale partijen hierbij te betrekken, zijn tot voor kort tegengehouden door de landelijke politiek. Pas recentelijk wordt er over nagedacht, dat is echter te laat voor de komende gemeenteraadsverkiezingen.

De noodzaak van financiële ondersteuning van lokale politieke partijen is eminent.  Veel taken zijn in de vorige bezuinigingsronden door de landelijke overheid overgeheveld naar de gemeenten. Verstrekkende beslissingen waar grote uitgaven mee gemoeid zijn, moeten op gemeentelijk niveau genomen worden. Professionele advisering en juridische ondersteuning zijn kostbare zaken en de gemeentelijke subsidie -het zogenaamde fractiebudget- is daarvoor ontoereikend. Lokale partijen ontkomen er niet aan om ook hierbij uitgaven zelf te bekostigen.

Gemeenten hebben wel de vrijheid om de subsidie aan raadsfracties aan te passen, maar campagnekosten mogen hier niet van betaald worden. Zo blijven de lokale partijen financieel op achterstand staan. 

De positie van lokale partijen in het gemeentelijke bestuur is desondanks stevig. Hun aandeel is de laatste jaren sterk toegenomen. In onze provincie is dat bijna 40 procent van alle stemmen. In 63% van alle gemeenten werd een lokale partij zelfs de grootste. Geen onverwachte ontwikkeling: veel kiezers hebben hun buik vol van het gedoe in Den Haag. Landelijke partijen kunnen op lokaal niveau last hebben van wat partijen centraal dicteren. Veel burgers voelen zich toch meer verbonden met lokale partijen, die rechtstreeks uit de plaatselijke gemeenschap zijn ontstaan.

Hun motivatie, betrokkenheid bij de gemeenschap en een kritische blik, zorgen ervoor dat het hun toch lukt om serieus mee te doen bij de gemeenteraadsverkiezingen.

Bert A.J. Links, fractievoorzitter, kandidaat raadslid en sponsor van ZW14