ZW14: zelfstandig, kritisch en betrokken

Op 25 maart neemt de gemeenteraad een besluit over een zogeheten gemeenschappelijke regeling voor verbetering van de jeugdzorg in de regio. Dagelijks staan in het nieuws zorgwekkende verhalen over dit onderwerp en ook de Tweede Kamer is er volop mee bezig.

Voorgesteld wordt om in onze regio eenmaal in de 4 jaar te evalueren. Voor het eerst in 2029. ZW14 vindt deze frequentie veel te laag en wil daar eens in de 2 jaar van maken. Ook andere fracties denken mogelijk in die richting. Door samenwerking hoopt ZW14 dat er een breed gedragen steun voor dit voorstel komt. De raadsvergadering start om 19.30 uur (25 maart dus) in het Huis van Waalre. De stukken staan op de website www.Waalre.nl bij de raadsvergaderingen.

Terecht maakt u zich zorgen over de realisatie van de sociale woningen in de bouwplannen van de Willibrorduslaan. (In ‘Lezers schrijven’ van weekblad De Schakel van 5 maart 2025).
Ook bij ZW14 is het een doorn in het oog dat de sociale woningen van De Smaragd nog steeds niet zijn gerealiseerd (lees meer).
De verantwoordelijk wethouder van de Goor heeft toegezegd dat er lering is getrokken uit die situatie: keiharde voorwaarden in de zogeheten ‘anterieure overeenkomst’ met projectontwikkelaars dient de bouw van sociale woningen af te dwingen.
Gelukkig is De Smaragd het enige project waarin de afgesproken sociale woningbouw niet gerealiseerd is. Maar toch, bij een woningmarkt waar elke woning telt, mag dat niet gebeuren. Door de lange doorlooptijden van woningbouw dreigen dit soort afspraken vergeten te worden. In 2026 zijn er weer verkiezingen voor de gemeenteraad. Laten we hopen dat er ook dan volksvertegenwoordigers gekozen worden die een vinger aan de pols houden en het College en de wethouder (en dus de projectontwikkelaars) aan hun afspraken houden!
Stop in ieder geval niet met het schrijven van kritische brieven hierover!
Nan Zevenhek, fractievoorzitter ZW14

De foto toont het lege veld in De Smaragd waar sociale woningbouw had moeten komen

Maar weinig mensen maken het (gelukkig) mee: na het overlijden van de bewoners moet hun huis leeggeruimd worden. Voor nabestaanden zijn er dan wel andere zorgen dan het legen van de restafvalcontainer. Gewoon aan de straat zetten kan echter niet meer, omdat het huis geen ‘gebruiker’ meer heeft. De chip van de container is meteen geblokkeerd en de bak wordt geweigerd.
Uit onderzoek van ZW14 bleek dat er wel een oplossing is, maar dat deze nergens is terug te vinden. Op de gemeentelijke website staat niets en ook telefonisch contact levert niets op.
De wethouder heeft tijdens de raadsvergadering van 18 februari toegezegd de communicatie hierover te verbeteren. Namelijk dat de Ergon op verzoek langskomt om de restafvalcontainer eenmalig te ledigen. Een handzame oplossing voor diegenen die toch al het nodige aan hun hoofd hebben.

Op 4 maart bleek dat er nog steeds geen informatie terug te vinden is over dit onderwerp op de website van de gemeente. ZW14 heeft de wethouder daar opnieuw over aangesproken.

In dezelfde raadsvergadering is de ophaalfrequentie van de restafvalcontainer besproken. Het slechts eenmaal per 4 weken ophalen, zou resulteren in een 5 Euro lagere afvalstoffenheffing. Er is indertijd echter gekozen voor een frequentie van 2 weken, om te voorkomen dat inwoners gedwongen worden een halfvolle container te laten legen, wat hen 15 Euro extra kan kosten.
Een andere mogelijkheid is om in de wintermaanden de groene GFT-conainer minder te legen, omdat deze dan toch vaak vrijwel leeg is. Door de lage temperatuur is kans op stank gering.
Daarom is het goed dat een lagere ophaalfrequentie onderzocht gaat worden.

Inwoners van Waalre hebben meer dan 40 jaar gevochten tegen de overlast van doorgaand verkeer. Uiteindelijk is voor 140 miljoen Euro in 2021 een nieuwe weg aangelegd -de Westparallel. Daardoor kon eindelijk de leefbaarheid op Traverse verbeterd worden: een duurzaam gezonde leefomgeving, waarbij ook hittestress (door vergroening) en duurzamer omgaan met hemelwater en afvalwater meegenomen worden.

In het voorstel aan de gemeenteraad stond dat voor de verharding gekozen is voor ‘gebakken klinkers’. Volgens wethouder van de Goor is dit prima, omdat de maximum snelheid 30 km/uur wordt en er dan geen verschil zou zijn in geluidshinder. Uit verkeersanalyses van de Traverse Zuid -waar stille stenen liggen- blijkt echter dat er gemiddeld 38 km/uur gereden wordt. ’s Nachts ligt de snelheid ver daarboven.

De gemeenteraad had hier in juni 2024 onvoldoende aandacht voor. Gealarmeerd door aanwonenden heeft ZW14 in december 2024 samen met de PvdA een initiatiefvoorstel ingediend om dit te herstellen en alsnog stille stenen als verharding te gebruiken. Tot grote verbazing kreeg het geen steun van de gemeenteraad.
Omdat het niet goed voelde heeft ZW14 zich verder in het proces verdiept. Pas na lang aandringen zijn de stukken geopenbaard waarop de wethouder zich zogenaamd baseert. Zogenaamd, want uit die gepubliceerde stukken blijkt juist het tegenovergestelde van wat de wethouder zegt, namelijk ‘dat het geen verschil maakt’. Daaruit bleek dat zelfs bij 30 km/uur er al meer wooncomfort is voor aanwonenden bij het gebruik van stille stenen i.p.v. gebakken klinkers.

In Maart 2024 heeft de gemeenteraad een Mobiliteitsplan besproken. Daarin staan allerlei uitgangspunten voor de aanpak van het verkeer in Waalre. ‘Voor het tegengaan van geluidshinder zou ingezet worden op stille stenen.’ Dus waarom is de discussie over de verharding van de weg überhaupt gevoerd?
Tegelijk wordt in Maart 2024 echter ambtelijk geadviseerd aan deelnemers van de Denktank over de reconstructie van de Traverse, om te kiezen voor ‘gebakken klinkers’. Hetgeen ook gebeurt. Hoe kan het dat een ambtelijk advies zo afwijkt van het beleid van het College en de gemeenteraad? Een draai van 180 graden!
Uit het onderzoek bleek dat er veel meer tegenstrijdige uitspraken zijn. Daarom heeft ZW14 hier vragen over gesteld. Lees meer.

In 2018 werd bij toeval een geitenhouderij in Waalre ontdekt. Onder druk van leden van de gemeenteraad werd handhavend opgetreden: de volksgezondheid was in het geding. Gemeenten zijn daar mede verantwoordelijk voor en toen was al bekend dat een geitenhouderij tot meer dan 2 km afstand gevaar oplevert voor de gezondheid van inwoners. Een mooi voorbeeld van een gemeenteraad die zijn verantwoordelijkheid neemt. Net zoals dat in het verleden moties van Wantrouwen zijn ingediend als het College onvolledige of te laat informatie met de gemeenteraad deelde.
Waalre heeft geen geitenhouderij, maar wel geluidsoverlast door verkeer. Dat kan ook gezondheidsproblemen opleveren. Denk daarbij aan stress en hart- en vaatziekten. Met name verkeer langs de doorgaande wegen is een belangrijke bron van herrie. Pas na aanleg van de Westparallel lagen er kansen voor een gezonde duurzaam leefomgeving. Daarom heeft de gemeente van 2019 tot 2023 samen met universiteiten nagedacht hoe dat het beste kan.  In het Mobiliteitsplan dat door het College op 6 februari 2024 geaccordeerd is, stond als resultaat dat voor het voorkomen van geluidhinder ‘ingezet wordt op stille klinkers’. Ook zal op Gebiedsontsluitingswegen de maximum snelheid 30 km/uur worden, zogeheten GOW30 wegen, net zoals op de Traverse. Op 5 maart bleek dat de gemeenteraad dit beleid steunde en is het formeel op 2 april 2024 aangenomen.
Pas recent is een QuickScan openbaar gemaakt waaruit bleek dat zelfs bij 30 km/uur stille elementverharding meer comfort oplevert dan klinkers. In Rotterdam is het gebruik van ‘stille stenen’ beleid. Mooi dat de gemeenteraad met het Mobiliteitsplan dit beleid óók bekrachtigd heeft!
De uitvoering van het Mobiliteitsplan is een verantwoordelijkheid van het College. Dat heeft op 3 december 2024 een Leidraad Inrichting Openbare Ruimte vastgesteld. Tot verbazing van ZW14 staat daarin dat er op alle wegen gebakken klinkers komen. Dit betekent dat straks bijvoorbeeld de Koningin Julianalaan, Willibrorduslaan, Brabantialaan, Sophiastraat, Juliana Lannoylaan onnodig veel geluidshinder krijgen. Met alle risico’s voor de gezondheid van aanwonenden. Dit staat haaks op het door de gemeenteraad vastgestelde Mobiliteitsplan. Het controleren van het bestuur is een van de taken van de gemeenteraad. ZW14 zal hier vragen over stellen aan het College. Nan Zevenhek, fractievoorzitter ZW14

Het is in de bestemmingsplannen van Waalre al heel lang mogelijk om in Waalre een mantelzorgwoning in de tuin te plaatsen. Een van de voorwaarden is een medische verklaring of indicatie voor mantelzorg. Uit eigen onderzoek in het voorjaar van 2024 bleek dat die verklaring een probleem was: huisartsen mochten deze niet meer uitgeven vanwege de privacyregels. De gemeente gaf aan dat ze hier iets aan wilde doen. Zo gebruikt Veldhoven een document dat de mantelzorgverlener en ontvanger samen invullen en ondertekenen. Recent bleek dat overwogen wordt om dit formulier ook in Waalre in te voeren. Mogelijk is het eind februari 2025 geregeld.
Als een inwoner ouder is dan 65 jaar heeft de gemeenteraad een motie van ZW14 aangenomen om vanaf die leeftijd zonder een medische verklaring eventueel een mantelzorgwoning in de tuin te realiseren. Een zogenaamde ‘pre-mantelzorgwoning’. We hopen dat hiermee meer mensen op een prettige manier ouder kunnen worden. Tegelijkertijd kunnen mensen zelf iets doen aan het tekort aan woningen als bijvoorbeeld het vaak grotere originele woonhuis door een jongere generatie gewoond gaat worden.
Zie ook de recent vastgestelde
Beleidsregel betere benutting bestaande woningvoorraad gemeente Waalre | Lokale wet- en regelgeving

Op 18 juni jl. heeft de gemeenteraad bij de reconstructie van de Traverse Noord (Bergstraat en O.L.V. Dijk) gekozen voor gebakken klinkers. Dat stond in het voorstel van het College en een ruime meerderhei zou dat willen. Een opmerkelijke keuze: gebakken klinkers veroorzaken namelijk veel meer lawaai voor de aanwonenden dan de zogenaamde stille betonklinkers. Een verschil van meer dan 3 dB. Klinkerwegen vertonen na verloop van tijd ook nog oneffenheden in het wegdek. Daarnaast is de  gemiddelde snelheid 38 km/uur zoals gemeten op de Traverse Zuid. Gevolg, nog meer lawaai.
Vreemd omdat bij de reconstructie van de Traverse Zuid, na lang overleg en uitgebreide technische onderbouwing gekozen werd, voor betonklinkers.
Temeer vreemd omdat in een raadsstuk van 23 maart 2023 aangegeven wordt “dat het voor de hand ligt om de toe te passen materialen van de Traverse Zuid over te nemen in het ontwerp van de Traverse Noord”.  
Nog vreemder omdat uit de evaluatie van de Traverse Zuid van 21 maart 2024 blijkt:  ”er is geen aanleiding voor de Traverse Noord om te twijfelen aan het product stille betonklinker.”  
Helemaal vreemd dat op 19 maart 2024, twee dagen eerder dus, de gebakken klinker aan inwoners gepresenteerd wordt als de juiste verharding. Welke belangen spelen hier: van de inwoners of van de ontwerpers?

In de weken na 18 juni zijn de aanwonenden van de O.L.V. Dijk en de Bergstraat in actie gekomen tegen dit besluit. Handtekeningen werden opgehaald en tientallen bezwaarschriften ingediend bij de gemeente. Deze bezwaarschriften werden op juridische gronden afgewezen, maar maakten wel duidelijk dat het overgrote deel van de bewoners tegen de uitvoering met gebakken klinkers was en dat men zich niet gehoord voelde. Een voorzichtige conclusie zou kunnen luiden dat het participatieproces van de gemeente op het onderwerp verharding wegdek inhoudelijk niet goed is verlopen.

Op 19 november stond de uitslag van de bezwaarschriften op de agenda van raad en er werd afgesproken dat het college van B&W nog een gesprek zou hebben met de aanwonenden. Dit gesprek vond plaats op 9 december waarin gezegd werd dat het college geen voorkeur had voor het een of andere type steen.

Middels een Initiatiefvoorstel van PvdA en ZW14 stond de keuze van de verharding in de vergadering op 10 december op de raadsagenda. Uit de reactie op het voorstel van het college blijkt dat beide soorten toepasbaar zijn. Vreemd is het dan wel dat de wethouder in de vergadering aangeeft dat het college kiest voor gebakken klinkers. Gaf zij hiermee sturing aan de beraadslagingen of was dit wellicht een vergissing?
Om een meer onderbouwd beeld te krijgen, hadden de initiatiefnemers zelf een onderzoek gedaan onder de aanwonenden. De bijbehorende stukken met persoonlijke gegevens lagen tijdens deze vergadering ter inzage. Geen enkele  raadsfractie had er interesse in. Nee, men was verbolgen omdat de indruk gewekt zou zijn dat dit onderzoek door de gehele raad opgezet was.
 De behandeling van het Initiatiefvoorstel verdiende niet bepaald een schoonheidsprijs. Behalve dat de factor duurzaamheid genoemd werd, werd er nauwelijks inhoudelijk over het onderwerp gesproken. Wel speelde men stevig op de persoon van de initiatiefnemers en er werd zelfs een beschuldiging geuit van niet-integer handelen. De essentie  van de bespreking, namelijk de keuze voor een zo stil mogelijk wegdek, werd geheel uit het oog verloren. Dit ondanks meerdere oproepen van de initiatiefnemers: men had er geen oren naar.

De argumentatie verzandde in procedurele en formele opmerkingen.
Enkele argumenten:
– Er moest gewacht worden op het verslag van het gesprek van het college en de inwoners.
– Het terugkomen op een genomen besluit was toch wel een hele grote stap.
– Weinig betrokken inwoners op de tribune geeft aan dat er geen noodzaak tot heroverweging is.
– Vooralsnog gaan we ervan uit dat het participatieproces goed verlopen is.
– Er zijn geen nieuwe feiten om ons standpunt te veranderen.
Uiteindelijk stemden 14 raadsleden (van D66, VVD, GL, CDA en AWB) tegen. Luister naar hun argumenten op
Raadsvergadering (besluitvormend) 10 december 2024 – Gemeente Waalre

Over een dik jaar beginnen de campagnes voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2026. Welke partij zal zich dan op de borst kloppen en aangeven dat zij gekozen heeft voor de meest lawaaiige wegdekverharding in de woonstraten OLV. Dijk en de Bergstraat.. We zullen ze tussen alle mooie beloften moeten zoeken. Waarschijnlijk blijft het erg stil over dit onderwerp.

Bijlagen:
Samenvatting resultaten van het onderzoek van de initiatiefnemers
De brief die verspreid is onder aanwonenden die nog niet eerder benaderd waren
Beantwoording technische vragen over het geluid van verschillende soorten wegdek

Zo snel kan het gaan: op dit moment ligt een zogeheten ‘Beleidsregel’ tot 30 december ter inzage bij de gemeente waarmee o.a. pre-mantelzorgwoningen vanaf 65 jaar toegestaan gaan worden. Op 15 oktober j.l. had de gemeenteraad een voorstel daartoe van ZW14 gesteund.
Pre-mantelzorgwoningen zijn kleine gelijkvloerse woningen in de achtertuin waar een -naar verwachting toekomstige- mantelzorgbehoevende gaat wonen en zorg krijgt van de bewoners van het woonhuis. Inwoners kunnen zelf het initiatief nemen als een pré-mantelzorgwoning als bijgebouw in de achtertuin past. Het kan bedoeld zijn voor familie, maar ook voor vrienden of kennissen.
Het grote voordeel is dat mensen dit kunnen regelen terwijl ze meestal nog gezond zijn. Tegelijk biedt het kansen om een jongere generatie in het vaak te grote oorspronkelijke huis te laten wonen. Zo kunnen mensen zelf iets doen aan de krapte op de woningmarkt.
Voor de duidelijkheid: mantelzorgwoningen zijn reeds jaren mogelijk als er sprake is van een zorgrelatie. Onafhankelijk van de leeftijd van de zorgbehoevende.

In dezelfde ‘Beleidsregel’ staat onder welke voorwaarden ‘verkameren’ en woningsplitsing is toegestaan. Dat past bij een brede wens om de bestaande woningvoorraad beter te benutten. Om te borgen dat omwonenden geen nadelen ondervinden, zijn er regels rondom zelfbewoningsplicht, geluidsoverlast, voldoende woonoppervlak, parkeren,  goed verhuurderschap etc. Een goede ontwikkeling.

De stukken staan op de website van de gemeente (lees hier) en liggen ook bij de receptie van het gemeentehuis.

Nan Zevenhek

Wat is er leuk aan de politiek? Hoeveel tijd kost het? Wanneer moet je zeker geen raadslid worden? En nog veel meer kritsche vragen kregen twee raadsleden van de deelnemers van de cursus Politiek Actief.

Komende week zijn er ‘Speeddates’ met lokale politici. Snelle kennismakingsgesprekken. Allemaal bedoeld om nieuwe mensen te interesseren voor het politieke handwerk als volksvertegenwoordiger.
Heeft u de cursus gemist? Lees hier de antwoorden van Nan Zevenhek op een aantal vragen.

Een van de vragen was hoe je invloed kunt uitoefenen op het beleid en de plannen. Dat kan via inspreken, meedoen in Denktanks, maar ook door mee te schrijven aan verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen. Meedoen is belangrijk: democratie is geen kijksport!

Benieuwd naar wat ZW14 je kan bieden als volksvertegenwoordiger? Neem gewoon contact met mij op!

Op dinsdag 15 oktober is de zogeheten Welzijnwonenzorgvisie door de gemeenteraad aangenomen. Doel van de visie is dat inwoners die zorg nodig hebben langer zelfstandig kunnen wonen en meedoen in de samenleving. Inwoners worden aangemoedigd om zelf tijdig de regie te nemen over het eigen leven. Los van algemene -nog vaak weinig concrete- voorstellen, gaan de mogelijkheden in de bestemmingsplannen uitgebreid worden. Daarbij wordt gedacht aan het stimuleren van woningdelen of woningsplitsing. Op korte termijn het meest concreet is het eenvoudiger mogelijk maken van zogeheten pré-mantelzorgwoningen. Dat zijn kleine gelijkvloerse woningen in de achtertuin waar een -naar verwachting toekomstige- mantelzorgbehoevende gaat wonen en zorg krijgt van de bewoners van het woonhuis. Inwoners kunnen zelf het initiatief nemen als een pré-mantelzorgwoning als bijgebouw in de achtertuin past. Het kan bedoeld zijn voor familie, maar ook voor vrienden of kennissen.
Het grote voordeel is dat mensen dit vaak toch wel lastige proces kunnen starten terwijl ze nog gezond zijn. Tegelijk biedt het mogelijkheden om bijvoorbeeld een jongere generatie in het vaak te grote oorspronkelijke huis te laten wonen.
De gemeente had voorgesteld om als criterium uit te gaan van de AOW-leeftijd. ZW14 vond dat te laat, ook omdat deze leeftijdsgrens in de loop der jaren toeneemt. Juist om ook inwoners zelf iets te kunnen laten doen aan de krapte op de woningmarkt, heeft ZW14 voorgesteld de leeftijd op 65 jaar vast te zetten. Een meerderheid van de gemeenteraad steunde dit voorstel. De verwachting is dat vanaf 1 januari 2025 de mogelijkheid van een pré-mantelzorgwoning vanaf 65 jaar in de bestemmingsplannen verwerkt is.

Voor de duidelijkheid: mantelzorgwoningen zijn reeds jaren mogelijk als er sprake is van een zorgrelatie. Onafhankelijk van de leeftijd van de zorgbehoevende. De medische verklaring die Waalre daarvoor vraagt, is echter niet te krijgen: vanwege de privacy geven huisartsen deze niet af. ZW14 onderzoekt nu hoe andere gemeenten dit geregeld hebben, omdat er duidelijk behoefte is aan mantelzorgwoningen.

Nan Zevenhek
fractievoorzitter ZW14